Lokatie
WOII vliegveld Maldegem
Interne nummering
Mal 18
Type structuur
Gebouw voor officieren en vliegend personeel
Toegankelijkheid
is vrij te bekijken, betreft een ruïne op de rand van een veld
Routebeschrijving om deze structuur te vinden:
  • Deze restanten zijn terug te vinden op de linker kant langs een lange oprit naar een vrij ver achteruit gelegen hoeve (Mal 26), vertrekkend van de Lindestraat.
Oude kaarten van toepassing voor deze structuur
  • Kaart: Oude RAF kaart daterend van 13/02/1945 (dus reeds na de bevrijding) van het vliegveld van Maldegem - Erfgoednota IOED Meetjesland.

Detail op deze kaart waarbij deze structuur terug te vinden is:

Onderaan rechts zie je eerst nog een abstellbox die heden niet meer bestaat (Mal 08). Dit gebouw is dan op dit detail te zien als het smallere rechthoekige structuurtje links hiervan. De structuur daarnaast zal dan de nog bestaande hoeve zijn. Qua onderlinge hoeken, klopt dan zeker de oriëntatie van de hoeve en het hier besproken gebouw zelf niet.

Oud Kadasterplan 1946 - Archief Maldegem

Een zeer identiek beeld in die periode voor dat gedeelte van het vliegveld. Je ziet dezelfde structuren duidelijk liggen met meer kloppende locatie onderling. De grenslijn noordelijk van deze structuur zal heden allicht ongeveer de wegel naar de hoeve zijn.

Luchtfoto Google Earth waarbij op basis van een summiere kaart van het Belgische leger uit 1947 werd gepoogd het vliegveld te begrenzen op een actuele luchtfoto.

Het lichtblauwe gedeelte van de start- en landingsbanen waren verhard in beton. Het gele gedeelte was allicht wel verhard maar zeker niet volledig met beton of asfalt.

De centraal door het rood omlijnde terrein is Krommewege. Waar deze onderaan aansluit met de rode rand, loopt schuin naar linksonder de wegel Lindestraat waar de oprit een aftakking is in noordwestelijke richting. De structuur ligt ongeveer op de rode getekende rand.

Luchtfoto's horende bij deze structuur:

Oude luchtfoto vliegveld tijdens Duitse bezetting

Dit is een luchtfoto van het vliegveld tijdens de Duitse bezetting. Hierop zijn door Geert Beelaert een aantal hier gesitueerde structuren nog aanwezig iets verduidelijkt. De booghangar (Mal 01) is in dit geval te zoeken onder het zwarte pijltje. Daarbij zijn nog aangeduid, een grote buisvormige schuilstructuur (Mal 27). Meer westelijk is ook een schietstand omcirkeld. Deze moet echter die U-vorm op het plan zijn geweest en die lag zeker iets zuidelijker. Mogelijks zie je hem hier toch liggen als een dunne U-vorm in het bleke veld zuidelijker van de zuidelijke weg onder de uitstulping. Zuidelijk van Krommeweg in het rood omboord, een nog altijd betaande hoeve (Mal 26) met daarbij een gebouw in ruïne (Mal 18). Nog een 3e gelijkaardige hoeve (Mal 28) staat nog altijd hier zichtbaar links van de grote Booghangar (Mal 01). Deze 3 gebouwen werden origineel gebruikt als logementen voor de officieren en het vliegend personeel van het vliegveld. (Originele luchtfoto: Collectie Geert Beelaert)

Luchtfoto 1971 www.geopunt.be

Ruime oude luchtfoto uit 1971 van de zone waar deze structuur stond. Het mag duidelijk zijn dat het vliegveld toen nog veel intacter aanwezig was. De landingsbaan was wel lang verdwenen maar voor de rest waren hier vooral nog open velden en beperkte bebouwde zones en landerijen.

Deze foto is niet te sterk ingezoomd en je ziet duidelijk herkenbaar de weg Krommewege vertrekkend vanaf de toenmalige Aalterbaan. Van de huidige expressweg was toen ook nog geen sprake.

Luchtfoto 1971 www.geopunt.be

Dit is meer ingezoomd op dezelfdel locatie. Wat u hier ziet komt zo goed als overeen met de oude luchtfoto van tijdens de bezetting. Wel zie je hier nog de merkwaardige kronkel in Krommewege die ook duidelijk op de oude luchtfoto zichtbaar is. In deze boog bevond zich op de rechter kant ook de vermelde booghangar (Mal 01)

 

Detail luchtfoto 1971 www.geopunt.be

Nog meer ingezoomd krijg je het beeld hiernaast. In de rechter helft zie nog restanten van de boogloods zijn funderingen (Mal 01). Meer zuidelijk zie je nog een wegel die heden de zuidrand zou vormen van het domein van de firma De Bree Solutions. Iets zuidelijk daarvan ligt een nog altijd bestaande hoeve, tevens origineel Officierengebouw van tijdens WOII (Mal 26). Heden is dit bereikbaar met een lange dreef vanaf de Lindestraat. Links langs deze oprijbaan, ligt een ruïne van enkel nog 3 gevels (Mal 18). Interessant is wel dat je hier de huidige ruïne (Mal 18) wel al een structuur ziet zonder dak maar met nog zijn 4 gevels.

Linksboven, naast waar ooit de grote boogloods (Mal 01) stond, zie je horizontaal een op dat moment nog vrij intact 3e officierengebouw (Mal 28). Op latere foto's zie je dit gebouw opgedeeld worden in 2 verschillende hoeve-achtige gebouwen . Deze kwamen later op de terreinen van De Bree Solutions te liggen waar ze rond 2002 werden gesloopt. Ze zijn in elk geval niet meer te zien op luchtfoto's vanaf 2009.

Naar de linker onderhoek zie je Abstellbox De Bree (Mal 03). Het gebouw (Mal 25) staat iets noordwestelijker nog net op de foto en was een vrij identiek gebouw met de eerder gemelde officierengebouwen maar diende als werkplaats en berging voor materiaal van de vliegleiding.

Luchtfoto zelfde locatie Google Earth - situatie 1990

De luchtfoto toont dan nog altijd een vrij identiek beeld, voor het eerst in kleur.

Luchtfoto zelfde locatie Google Earth - situatie 2009

Op hetzelfde luchtbeeld anno 2009 zie je reeds een sterk uitgebouwde site van De Bree Solutions en de hoevegebouwen links van waar ooit de grote booghal (Mal 01) stond, zijn reeds gesloopt voor de bouw van de huidige burelen en garages.

Actuele Ruime Luchtfoto Google Earth - situatie 2023

Je ziet nog altijd dat er hier een knik in Krommewege zit maar deze nog identiek zetten met toen, wordt moeilijk. Een van de weinige nog bestaande referenties, is de hoeve met lange toegangsdreef bereikbaar vanaf de Lindestraat (Mal 26). Deze oprijlaan zie je nog volledig alsook de hoeve zelf. De ruïne van de hier besproken structuur geraakt steeds meer overgroeid en verdwijnt daardoor op de luchtfoto's uit het zicht.

Localisatie van de structuur bij de site
  • Het betreft een grotere manschappenstructuur zuidelijk van de boogloods langs Krommewege.

Functie van de structuur

  • Deze structuur was 1 van ooit 3 dergelijke structuren, gebouwd op het vliegveld van Maldegem.
  • De functie was deze van de verblijfplaats van op het vliegveld verblijvende officieren en vliegend personeel.
  • Voor deze officieren fungeerde het ook indien gewenst als keuken en restaurant al verkozen deze ook vaak de locale horeca op Maldegem zelf.
Beschrijving van de structuur
  • Er zijn mij voorlopig zeer weinig details van deze structuur gekend buiten wat je nu nog ter plaatse kan zien.
  • Je ziet de resten van een bakstenen gebouw met verschillende deuren en ramen.
  • Het betrof een gebouw met in hoofdzaak bebouwing in 1 niveau.
  • Wel had het gebouw een zadeldak en was er dus zeker origineel een zolder onder het dak aanwezig.
  • Mogelijks waren daar dus onder het dak nog bijkomende slaapplaatsen te zoeken.
  • De kopgevel zichtbaar vanaf de Lindestraat heeft geen ramen of deuren.
  • De gevel langs de oprijrit naar de hoeve omvat 2 ramen, een deur en opnieuw 2 ramen.
  • Dan is er een meer naar voor uitstekend gedeelte met nog eens 3 kleinere ramen.
  • De kopgevel naar de hoeve toe is grotendeels verdwenen en valt nog heel weinig van te zien.
  • De lange achtergevel omvat eerst van links naar rechts 2 kleine raampjes, 2 deuren waarvan er een later is dichtgemetst geweest, een kleiner raam dat ook later blijkbaar is verkleind. Daarna volgen nog 5 identieke grotere ramen.
  • Je merkt toch wel een iets verfijndere afwerking van de structuur rondom de ramen en de dakranden.
  • Ook is de bakstenen buitengevel stevig gezet en vrij dik. De wanden zijn 2.5 steens dik (50 cm)
  • Voor zover te zien is er geen sprake van bakstenen caissons maar is alles in volle baksteen opgetrokken.
  • Boven ramen en deuren (maar niet aan buitenzijde), zie je zware betonnen linteau's.
  • De gevelzijdes zie je deze betonnen balken niet en heeft men mooie gemetste baksteenafwerkingen en dorpels.
  • Intern zie je nog restanten van waar ooit binnengevels hebben gezeten maar de structuur is te onvolledig om hieruit te kunnen opmaken wat wat was in deze structuur.

Bouwplannen horende bij deze structuur:

  • Voorlopig niet gekend.
Actuele toestand van deze structuur:
Anekdotes, leuke weetjes en verhalen direct koppelbaar aan deze structuur:
  • In 1950 zou door de toenmalige eigenaars van het weiland langs de dreef vertrekkend vanaf de Lindestraat naar de achteruitgelegen hoeve (Mal 26) gevraagd zijn de ruîne van het daar aanwezige gebouw op het kadaster effectief te registreren als ruïne.
  • In 2023 werd de weide en bijhorende ruïne gekocht door de eigenaars van de hoeve op het einde van de dreef (Mal 26).
  • Deze hebben bij stedebouw op Maldegem gevraagd deze ruîne opnieuw te mogen omvormen tot een hoeve zoals hun eigen bestaande woning, met integratie van wat er heden dus als buitengevels nog van bestaat.
  • Stedebouw Maldegem heeft dit dus geweigerd met als argument dat het enige dat nog met de huidige 3 gevels mag gebeuren is, volledig slopen...
  • Bewaren van erfgoed en Maldegem blijkt dus echt niet samen te gaan op de terreinen van dit oude vliegveld.

Oudere Foto's van deze structuur:

Tijdens WOII bezetting - Collectie Geert Beelaert

Overzichtsfoto van het vliegveld met centraal de grote boogloods op Krommewege (Mal 01) (Foto: Collectie Geert Beelaert)

Hier werd gepoogd bijkomend wat de structuren aan te duiden die op de foto te zien zijn. In dit geval van rechts naar links zie je eerst een van de officierengebouwen die heden zou dienen gesitueerd te worden op de terrein van De Bree Solutions (Mal 28). Daarnaast zie je de eigenlijke boogloods. Nog meer naar links krijg je dan achtereenvolgens de hoeve die nog te vinden is op het uiteinde van de lange dreef vertrekkend van de Lindestraat (Mal 26). Daarnaast zie je nog het gebouw dat heden als ruïne terug te vinden is (Mal 18) . (Foto: Collectie Geert Beelaert)

Foto van allicht rond 1980 - Collectie F. Dumez

In die periode stond de structuur nog volledig vrij op de rand van de kouter. Ook toen was de 4e gevel reeds verdwenen en blijkt de structuur reeds zeer identiek met wat er heden nog van bestaat. Grootste verschil is dat er toen geen overgroei van wilde planten bleek te zijn.

Allicht rond het jaar 2000 - Herkomst foto: Replica

Deze foto geeft een blik naar de achterwand in de richting van de nog bestaande hoeve. We staan dus midden tussen de 3 nog bestaande gevels. Wel bleek het interne gedeelte toen meer onderhouden dan het nu het geval is. Op de achtergrond de huidige hoeve die ooit een gelijkaardige structuur was (Mal 26)

Rond het jaar 2007 - Collectie Tristan Cools

Zicht op originele hoeve links (Mal 26) en de ruïne rechts ernaast.

De achtergevel van het gebouw.

Blik op binnenzijde van de structuur. Geleidelijk aan zie je dus wel de natuur de binnenzijde overnemen vergeleken met de oudere foto's.

Aan de achterzijde van de voorgevel (kant toegangsweg) liggen wel nog een aantal stukken zeer grof puin van allicht het originele gebouw..

2020 - Eigen prospectie

De structuur ligt heden zichtbaar als een niet bewerkt stukje van een grotere kouter, links van de toegangsweg naar een meer achteruit gelegen oude hoeve, heden woonhuis.

De kopgevel die op deze manier te zien valt toont nog enkele restanten waaruit je kan opmaken dat er ooit 2 puntgevels waren.

Het eerste gedeelte van de voorgevel dat heden op die manier te zien komt, geraakt steeds maar meer overgroeid.

Vervolg van de voorgevel.

Het uiteinde bevat deze 3 kleinere raampjes en steekt een gedeelte vooruit op de rest van de gevel.

Achterzijde van dit vooruitstekende gedeelte. Een gevel zonder binnenmuren dus.

Het meer achteruitstekende gedeelte van de voorgevel omvat centraal 1 deur en aan beide zijdes 2 ramen.

De achterste 2 ramen zijn heden totaal verstoken onder de wildgroei.

Dit is al een vrij groot verschil met de eerste foto's meer hogerop de reportage. Het terrein is op weg om volledig overgroeid en verwilderd te geraken.

De huidige niet meer bereikbare achterzijde tegen de nog bestaande kopgevel.

Achterzijde van de achtergevel.

Blik op de totaal verdwenen 2e kopgevel.

De gevel naar de huidige kouter.

Hier heeft het gebouw 5 even grote ramen op een rij.

Terugblik op de achtergevel en de nog aanwezige kopmuur.

Specifieke bijkomende interessante bronnen:

  • Geert Beelaert en Aimé Geirland voor de zoektocht naar de exacte locaties.
  • Frank Raeman Osi Msm voor details over de functie van het gebouw.